W toku przeprowadzanej analizy umów kredytów denominowanych lub indeksowanych do CHF, może pojawić się zagadnienie związane z ustaleniem nieważności umowy, co skutkuje całkowitym jej upadkiem.
Zapisami umowy kredytu w CHF , które mogą powodować jej nieważność, w świetle art. 58 § 1 i 2 KC ( sprzeczność z prawem – z ustawą, lub mająca na celu obejście ustawy oraz sprzeczność z zasadami współżycia społecznego), mogą być przede wszystkim ustalenia zawarte w umowie przyznania jednej ze stron umowy jednostronne określanie kursu waluty, a tym samym wysokości rat (stroną tą jest co do zasady Bank). Tego typu zapisy są także niezgodne z art. 69 Prawa Bankowego, który zawiera obligatoryjne składniki umowy kredytu bankowego.
Pomimo, istnienia zasady swobody umów, określonej w art. 353 1 KC, tego typu praktyki stanowią o przekroczeniu granic wskazanych w art. 58 § 1 i 2 KC.
Orzecznictwo Sądów w tej materii jest bogate. W tym tonie wypowiedział się mn: Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 23.10.2019 r. w sprawie V ACa 567/18,
Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 12.02.2020 r. sygn.akt: V ACa 297/19, SO w Warszawie z dnia 17.12.2020 r, sygn.akt: XXIV C 944/18.
W tym zakresie wypowiadał się także Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28.04.2022 r. w sprawie o sygn.akt: III CZP 40/22, który uznał, iż sama klauzula upoważniająca bank do jednostronnego ustalania kursów (jeśli umowa nie przewiduje obiektywnych kryteriów ustalania kursów) są sprzeczne z naturą stosunku prawnego, postanowienia te jednak nie są bezwzględnie nieważne lecz nie wiążą konsumenta w związku z art. 385 1 KC.
Konsumenci (tj. osoby fizyczne dokonujące z przedsiębiorcą czynności bezpośrednio nie związanej z jej działalnością gospodarczą i zawodową) podlegają ochronie prawnej określonej w art. 385 1 -3 KC oraz w dyrektywie 93/13/EWG, mogą się zatem powoływać w toku postępowania na przepisy, które chronią ich interesy przed nieprawidłowymi w świetle prawa działaniami Przedsiębiorców (w tym przypadku Banków).
