W praktyce dość często spotykane są umowy cesji wierzytelności, polegające na przeniesieniu prawa do dochodzonego roszczenia wobec osoby trzeciej – dłużnika.
Dłużnik dowiaduje się o zmianie wierzyciela z reguły po dokonanej cesji, w momencie wezwania go do zapłaty roszczenia lub w momencie wejścia wierzyciela w toczący się spór sądowy (poprzez wstąpienie jako interwenienta ubocznego lub przypozwanego.
Podstawą prawną cesji wierzytelności jest brzmienie art. 509 § 1 kc w brzmieniu:
Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.
Przeniesienie wierzytelności może nastąpić w drodze sprzedaży, zamiany lub darowizny.
W przypadku gdy umowa pomiędzy pierwotnym wierzycielem a dłużnikiem ma formę pisemną, dla ważności przelew również powinien mieć tego typu formę.
Dłużnik dopóki niezostanie poinformowany o zawarciu powyższej umowy może spełnić roszczenie także w stosunku do pierwotnego wierzyciela. Należy zwrócić uwagę, iż dłużnik może w toku sporu wynikającego z wierzytelności, podnosić wszelkie zarzuty jakie mu przysługiwały wobec pierwotnego wierzyciela np. zarzut przedawnienia roszczenia.
Kancelaria z powodzeniem prowadziła w przeszłości sprawę dotyczącą postępowania przeciwegzekucyjnego przeciwko wierzycielowi, którego wierzytelność znajdowała swoją podstawę prawną w czynności wadliwej prawnie – nieważnej, polegającej na zawarciu ugody sądowej , w której jedna ze stron (wierzyciel) nie była reprezentowana w sposób właściwy. Sąd uznał, iż pomimo próby wstąpienia w postępowanie przez cesjonariusza wierzytelności – nabywcy wierzytelności – nie ma on tytułu prawnego do występowania w sprawie, albowiem zgodnie z paremią łacińską: Nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet – nikt nie może przenieść na inną osobę więcej praw niż sam posiada.
Cesja wierzytelności została szczegółowo określona w art. 509-518 Kodeksu cywilnego.